ریشه های تاریخی امثال و حکم کتابی است بسیار غنی که توسط مهدی پرتوی آملی نگاشته شده. این کتاب حاصل 25 سال پژوهش وی می باشد و می توان به جرات این کتاب را در حوزه ضرب المثل ها یک کتاب مرجع و بسیار مفید دانست. نویسنده در این کتاب ، ضرب المثلهای ایرانی را ذکر می کند و سپس ریشه تاریخی آنها را نیز می نویسد که در نوع خود بسیار زیبا است.